Araç Muayenesinde Neler Ağır Kusur Sayılır?

Araç muayenesinde ağır kusurları ve çözümlerini keşfedin. Başarıyla geçmek için önemli ipuçları burada!

Araç sahiplerinin en çok endişe duyduğu konulardan biri araç muayenesinde tespit edilen ağır kusurlu durumlar ve bunların sonuçlarıdır. Trafik güvenliği açısından kritik öneme sahip olan muayene işlemleri, araçların yola uygunluğunu detaylı şekilde değerlendirmektedir. Bu değerlendirme sürecinde, aracın fren sisteminden emisyon değerlerine, direksiyon aksamından far sistemlerine kadar pek çok bileşen titizlikle incelenir ve raporlanır.

Her yıl binlerce araç, muayene istasyonlarında ağır kusurlu olarak değerlendirilmekte ve trafikten men edilmektedir. Bu durumun temel nedeni, araç sahiplerinin periyodik bakımları ihmal etmesi ve olası arızaları zamanında gidermemesidir. Araç muayenesinde ağır kusurlu sayılan sebepler, genellikle aracın güvenli sürüşünü doğrudan etkileyen ve diğer sürücüler için risk oluşturan teknik problemlerden kaynaklanır. Bu kusurlar, hem maddi kayıplara hem de can güvenliğini tehlikeye atan durumların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.

Araç Muayenesinde Ağır Kusur: Tanımı ve Kapsamlı Kusur Listesi

Araç muayenesinde ağır kusur tespit edilen araçlar, trafikte ciddi güvenlik riskleri oluşturur. Tüvtürk'ün belirlediği standartlara göre, ağır kusur taşıyan araçların bir ay içerisinde tekrar muayeneye gelmesi zorunludur. Bu kusurlar genellikle aracın temel sistemlerinde görülen ve acil müdahale gerektiren sorunları kapsar. Araç sahiplerinin, muayene öncesinde ağır kusur listesi hakkında bilgi sahibi olması, zaman ve maliyet açısından avantaj sağlar.

Araç Muayenesinde Ağır Kusur Tanımı

Tüvtürk ağır kusur tablosuna göre, aracın aktif ve pasif güvenlik sistemlerini doğrudan etkileyen her türlü arıza bu kategoride değerlendirilir. Araç muayenesinde ağır kusurlar, sürüş güvenliğini tehlikeye atan ve diğer sürücüler için risk oluşturan eksiklikleri kapsar. Bu kusurlar tespit edildiğinde, araç sahibi belirlenen süre içerisinde gerekli onarımları yaptırmak zorundadır. Tüvtürk'ün neler ağır kusur olarak değerlendirdiği resmi yönetmeliklerle belirlenmiştir.

Mekanik Sistemlerdeki Ağır Kusurlar

• Fren sistemindeki balata aşınması, hidrolik kaçakları ve fren disk/kampana hasarları
• Direksiyonda normalin üzerinde boşluk veya sertlik
• Süspansiyon sisteminde kırık yay veya amortisör arızaları
• Şasi ve gövdede ileri derecede korozyon veya çürüme
• Motor ve şanzımanda aşırı yağ kaçakları
• Egzoz sisteminde ciddi sızıntı veya yüksek emisyon değerleri
• Lastiklerde diş derinliğinin yasal sınırın altında olması
• Rot ve rotil bağlantılarında aşırı boşluk

Elektronik Sistemlerdeki Ağır Kusurlar

• ABS ve ESP sistemlerinde arıza
• Airbag sisteminin devre dışı olması
• Farların yanlış ayarlanması veya xenon aydınlatma sisteminin standart dışı olması
• Sinyal ve fren lambalarının çalışmaması
• Cam filmi uygulamasının yasal sınırların üzerinde olması
• Kilometre sayacında tahrifat
• Elektronik kontrol ünitelerinde tespit edilen arızalar
• Emisyon kontrol sistemlerinin devre dışı bırakılması

Muayene ağır kusur listesi içerisinde standart dışı modifikasyonlar da önemli yer tutar. Örneğin, onaysız xenon far kullanımı ve yasal sınırların üzerindeki cam filmi uygulamaları kesinlikle ağır kusur kapsamındadır. Araç sahiplerinin bu tür değişiklikler yapmadan önce mutlaka yasal düzenlemeleri kontrol etmesi gerekir. Tüvtürk'ün belirlediği standartlara göre, araçlarda bulunan elektronik sistemlerin tamamının sorunsuz çalışması zorunludur.

İleri teknoloji araçlarda bulunan sürüş destek sistemlerindeki arızalar da artık ağır kusur kapsamında değerlendirilmektedir. Özellikle elektronik stabilite programı ve acil fren destek sistemleri gibi hayati önem taşıyan donanımlardaki sorunlar mutlaka giderilmelidir. Tüvtürk ağır kusur olarak değerlendirdiği bu sistemlerin kontrolünü özel test cihazlarıyla gerçekleştirir.

Araç Muayenesinden Geçmeyen Ağır Kusurlar

Araç muayenesinde tespit edilen kusurlar, aracın trafiğe çıkmasını engelleyen önemli faktörlerdir. Hangi kusurlar muayeneden geçmez sorusu, araç sahiplerinin en çok merak ettiği konuların başında geliyor. Ağır kusur muayeneden geçer mi endişesi taşıyan sürücüler için kritik noktaları belirlemek önem taşıyor. Araç muayene istasyonlarında yapılan kontroller sonucunda tespit edilen ağır kusurlar, aracın trafiğe çıkmasını engelleyen ve mutlaka giderilmesi gereken sorunlardır. Bu kusurların giderilmemesi durumunda, araç muayenesinden geçiş izni verilmez.

Muayeneden Geçişi Engelleyen Kritik Kusurlar

• Fren sistemindeki arızalar ve performans kayıpları kesinlikle ağır kusur kapsamındadır
• Direksiyonda boşluk veya direksiyon sistemindeki tehlikeli arızalar
• Xenon far kullanımı ve standartlara uygun olmayan far değişiklikleri
• Araç camlarında izin verilenden koyu cam filmi uygulaması
• Motor performansını etkileyen yetkisiz modifikasyonlar
• Egzoz emisyon değerlerinin standartların üzerinde olması
• Şasi numarasında tahrifat veya hasar
• Lastiklerde yasal limit olan 1.6 mm diş derinliğinin altına inilmesi
• Karoseri ve şaside tehlike arz eden çürüme ve korozyon
• Airbag sisteminde tespit edilen arızalar

Tespit Edilen Kusurların Giderilme Süreci

1. Kusur tespiti sonrası araç sahibine detaylı rapor sunulur
2. Ağır kusurların giderilmesi için 30 günlük süre tanınır
3. Belirlenen süre içinde yetkili serviste gerekli onarımlar yapılmalıdır
4. Onarım sonrası tekrar muayene randevusu alınır
5. İkinci muayenede sadece tespit edilen kusurlar kontrol edilir
6. Kusurların giderildiği onaylanırsa muayene belgesi düzenlenir

Ağır kusurların giderilmesi sürecinde, araç sahiplerinin yetkili servislerle çalışması büyük önem taşıyor. Özellikle far sistemi, cam filmi ve motor modifikasyonları gibi konularda yapılan değişikliklerin standartlara uygun olması gerekiyor. Muayene istasyonları, bu tür değişikliklerde orijinal parça kullanımını ve yetkili servis onayını kontrol ediyor.

Araç muayene merkezlerinin istatistiklerine göre, en sık karşılaşılan ağır kusurlar arasında xenon far kullanımı ve cam filmi uygulamaları yer alıyor. Bu uygulamalar trafik güvenliğini tehlikeye attığı için kesinlikle ağır kusur olarak değerlendiriliyor. Standart dışı yapılan bu değişiklikler, aracın muayeneden geçmesini engelliyor ve yasal yaptırımlarla karşılaşma riskini artırıyor.

İkinci el araç alımlarında da ağır kusurların kontrolü büyük önem taşıyor. Satın alınacak aracın muayene geçmişi ve varsa tespit edilen ağır kusurların giderilip giderilmediği mutlaka kontrol edilmeli. Araç sahipleri, periyodik bakımlarla bu tür kusurların oluşmasını önleyebilir ve muayene sürecini sorunsuz bir şekilde tamamlayabilir.

Araç Muayenesinde Motor ve Şanzıman Kaynaklı Ağır Kusurlar

Motor ve şanzıman sistemlerindeki arızalar, araç muayenesinde en sık karşılaşılan ağır kusurlar arasında yer alır. Teknik uzmanlar tarafından yapılan kontrollerde, motorun çalışma performansı ve şanzımanın aktarma organları detaylı şekilde incelenir. Araç muayene istasyonlarında tespit edilen bu kusurlar, aracın trafiğe çıkmasını engelleyen önemli faktörlerdir.

Motor kaynaklı ağır kusurlar şunlardır:

• Aşırı motor yağı kaçağı ve yağ seviyesinin kritik seviyede düşük olması
• Motor bloğunda çatlak veya kırık olması
• Egzoz emisyon değerlerinin standartların üzerinde olması
• Motor yatak vuruntusunun tespit edilmesi
• Subap sisteminde aşırı ses ve vuruntu olması
• Karterdeki ciddi deformasyonlar ve hasarlar

Şanzıman sisteminde tespit edilen ağır kusurlar aracın güvenliğini doğrudan etkiler. Araç muayene teknisyenleri bu bölgeyi kontrol ederken özellikle yağ sızıntıları ve mekanik seslere dikkat eder. Şanzıman sisteminde tespit edilen ağır kusurlar:

• Vites geçişlerinde aşırı zorlanma ve takılmalar
• Şanzıman gövdesinde çatlak veya kırık
• Diferansiyel sisteminde aşırı boşluk
• Debriyaj sisteminde hidrolik kaçakları
• Vites kumanda mekanizmasında işlev kaybı

Araç muayenesinde motor ve şanzıman dışında bazı modifikasyonlar da ağır kusur kapsamındadır. Xenon far sistemleri, eğer araçta orijinal olarak bulunmuyorsa ve sonradan takılmışsa ağır kusur sayılır. Benzer şekilde, cam filmi uygulamaları da yasal limitlerin üzerindeyse ağır kusur kategorisinde değerlendirilir.

Motor ve şanzıman sistemlerindeki arızaların yanı sıra, aktarma organlarındaki problemler de dikkatle incelenir. Kardan mili ve şaft sistemindeki hasarlar, araç muayenesinde tespit edilen önemli kusurlardandır. Bu parçalardaki aşınmalar, çatlaklar veya bağlantı noktalarındaki gevşeklikler de ağır kusur kategorisinde değerlendirilir.

Motor ve şanzıman arızalarının yanında, yakıt sistemi kontrolleri de büyük önem taşır. Yakıt sızıntıları, hortum bağlantılarındaki gevşeklikler ve yakıt tankındaki hasarlar ağır kusur olarak değerlendirilir. Özellikle LPG'li araçlarda yakıt sistemi kontrolleri çok daha detaylı yapılır ve güvenlik standartlarına uygunluk kesin olarak aranır.

Fren Sistemi ve Süspansiyon Kaynaklı Ağır Kusurlar

Araç muayenelerinde fren sistemi ve süspansiyon aksamı en kritik kontrol noktalarını oluşturur. Bu sistemlerdeki kusurlar doğrudan sürüş güvenliğini etkilediğinden, teknik personel tarafından detaylı incelemeler yapılır. Fren sistemindeki ağır kusurlar ve süspansiyon arızaları araç muayenesinden kalma sebepleri arasında ilk sıralarda yer alır.

• Fren disklerinde aşırı aşınma veya çatlak bulunması
• Fren balatalarının minimum kalınlık değerinin altında olması
• Fren hidrolik sisteminde sızıntı tespit edilmesi
• El fren sisteminin çalışmaması veya yetersiz frenleme yapması
• ABS sisteminin arızalı olması veya devre dışı bırakılması

Süspansiyon sisteminde tespit edilen önemli arızalar da araç muayenesinden kalmaya neden olur. Amortisör ve yayların durumu, aracın yol tutuşunu doğrudan etkiler. Yapılan testlerde amortisörlerin sönümleme değerlerinin %50'nin altında olması ağır kusur kapsamında değerlendirilir.

• Rot ve rotillerde boşluk olması
• Amortisörlerde yağ kaçağı bulunması
• Viraj denge çubuğunun kırık veya deforme olması
• Süspansiyon burçlarının aşırı aşınması
• Helezon yayların kırık veya çatlak olması

Fren sisteminde yapılan ölçümlerde, frenleme kuvveti dengesizliği %30'un üzerinde çıkan araçlar muayeneden kalır. Bu değer, aynı aksta bulunan tekerleklerin frenleme kuvvetleri arasındaki farkı gösterir. Kampana fren sistemine sahip araçlarda balataların aşınma durumu ve kampana iç çapı özel önem taşır.

1. Fren hidrolik sistemindeki hava kabarcıkları
2. Fren merkez pompasının arızalı olması
3. Fren servo sisteminin çalışmaması
4. Fren pedalında aşırı boşluk bulunması

Süspansiyon sisteminde yapısal değişiklikler de ağır kusur kapsamında değerlendirilir. Standart dışı yay ve amortisör kullanımı, aracın yol tutuş karakteristiğini olumsuz etkiler. Özellikle alçaltılmış süspansiyon sistemleri ve modifiye edilmiş MacPherson dikmeleri muayenede dikkatle incelenir.

Fren sisteminde kullanılan kaliper ve fren merkez pompası gibi kritik parçalarda orijinal olmayan ürünlerin kullanılması da muayenede tespit edilir. Bu parçaların araç üreticisinin belirlediği teknik özelliklere uygun olması gerekir. Hidrolik fren sisteminde sentetik fren hidroliği kullanımı zorunludur ve hidrolik seviyesinin minimum çizgisinin altında olması kabul edilmez.

Araç Gövdesi ve Şasi Bölümündeki Ağır Kusurlar

Araç muayenesinde gövde ve şasi bölümünde tespit edilen hasarlar, aracın güvenliği açısından kritik öneme sahiptir. Şasi numarasının okunamaması veya gövde üzerinde derin korozyon bulunması durumunda araç doğrudan ağır kusurlu sayılır. Otomotiv mühendislerinin tespitlerine göre, gövde ve şasideki yapısal bozukluklar aracın kaza anındaki davranışını doğrudan etkiler.

Gövde ve şasi bölgesindeki ağır kusurlar şu şekilde sıralanmaktadır:

• Şasi üzerinde kırık, çatlak veya deformasyon bulunması
• Taşıyıcı kolonlarda görülen ezilme ve bükülmeler
• Marşpiyel bölgesinde ileri seviye paslanma
• Taban sacında delik veya çürüme olması
• Motor bağlantı ayaklarında kırık veya çatlak
• Gövde kaynak noktalarında ayrılma veya kopma

Araç üzerinde yapılan modifikasyonlar da muayene sonucunu etkiler. Xenon far kullanımı ve cam filmi uygulaması araç muayenesinde ağır kusur olarak değerlendirilir. Özellikle fabrika çıkışında olmayan sonradan takılan xenon farlar, karşıdan gelen sürücülerin görüşünü olumsuz etkilediği için trafik güvenliği açısından risk oluşturur.

Gövde saclarındaki hasar tipleri ve etkileri şöyledir:

• Çarpma sonucu oluşan yapısal deformasyonlar
• Kaynakla yapılan hatalı onarımlar
• Orijinal olmayan yedek parça kullanımı
• Kaporta düzeltme işlemlerindeki kalite eksiklikleri
• Motor kaputu ve bagaj kapağı menteşelerinde görülen aşınmalar

Şasi ve gövde bütünlüğünü etkileyen montaj hataları, aracın kaza anındaki davranışını olumsuz yönde etkiler. Deneyimli usta ve mühendislerin tespitlerine göre, gövde ve şasi onarımlarında kullanılan malzeme kalitesi ve işçilik, aracın güvenliğini doğrudan etkileyen faktörlerdir.

Araç muayene istasyonlarında yapılan kontrollerde, gövde geometrisindeki bozukluklar özel ölçüm cihazlarıyla tespit edilir. Tavan, yan panel ve taban birleşim noktalarındaki kaynak yerlerinin sağlamlığı detaylı şekilde incelenir. Çarpışma test sonuçlarına göre, gövde ve şasideki yapısal bozukluklar aracın çarpışma performansını %40'a kadar düşürebilir.

Günümüzde kullanılan modern araç gövdeleri, yüksek mukavemetli çelik ve alüminyum alaşımlardan üretilmektedir. Bu malzemelerin onarımında özel teknikler ve ekipmanlar kullanılması gerekir. Hatalı onarım teknikleri ve uygun olmayan kaynak işlemleri, malzemenin yapısal özelliklerini bozarak güvenlik risklerine yol açar.

Lastik ve Jant Sistemlerindeki Ağır Kusurlar

Araç muayene istasyonlarında lastik ve jant sistemleri titizlikle incelenir. Ağır kusur sınıfına giren eksiklikler, aracın trafikten men edilmesine yol açar. Periyodik muayenelerde lastik diş derinliği, jant yapısı ve tekerlek balansı gibi kritik noktalar özel ekipmanlarla kontrol edilir.

Lastik ve jant sistemlerinde tespit edilen ağır kusurlar:

• Aynı aks üzerinde farklı ebatta lastik kullanımı
• Lastiğin yanağında kesik, yırtık veya şişlik bulunması
• Lastiğin karkasında kopma veya katman ayrılması
• Jantlarda gözle görülür çatlak veya kırık olması
• Bijon sayısında eksiklik veya gevşeklik
• Lastik sırtında tel görünümü
• Rot ve rotil bağlantılarında boşluk

Araç üreticilerinin belirlediği standart lastik ve jant ölçülerinin dışına çıkılması da ağır kusur kapsamındadır. Örneğin, aracın orijinal jant ölçüsünden farklı bir ölçüde jant kullanımı veya farklı çaplarda lastik kombinasyonu doğrudan ağır kusur sayılır.

Modifiye kapsamında yapılan değişiklikler özel dikkat gerektirir. Araç tescil belgesinde belirtilen ölçülerin dışındaki lastik ve jant kombinasyonları, aracın teknik özelliklerini değiştirdiği için ağır kusur kategorisinde değerlendirilir. Bu durum, özellikle süspansiyon geometrisini ve fren sisteminin etkinliğini olumsuz etkiler.

Tekerlek ve süspansiyon sisteminin bütünlüğü açısından lastik basınçları da kritik öneme sahiptir. Düzenli basınç kontrolü yapılmaması, lastiklerin dengesiz aşınmasına ve araç dinamiğinin bozulmasına yol açar. Eksik veya fazla şişirilmiş lastikler, frenleme mesafesini artırır ve yakıt tüketimini olumsuz etkiler.

Tüm bu kontroller ve değerlendirmeler, karayolu güvenliğini sağlamak için vazgeçilmez unsurlardır. Lastik ve jant sistemlerindeki ağır kusurlar, sadece aracın performansını değil, tüm trafik güvenliğini tehdit eder. Bu nedenle periyodik bakımlar ve düzenli kontroller, araç sahiplerinin öncelikli sorumluluğudur.

İlginizi çekebilir: Sıfır Araba Fiyatları